Nachtcongres toekomst van nachtwerk in de railsector
Januari 2025
Afgelopen vrijdag 17 januari vond het congres ‘nachtwerk’ plaats, dat op initiatief van Stichting railAlert, Strukton Rail en ProRail was georganiseerd. Het congres ging over de toekomst van nachtwerk en had voor ogen de gevolgen en de kansen van nachtwerk te bespreken. Tijdens het congres stonden enkele sprekers centraal die de gevolgen van nachtwerk belichtten vanuit verschillende invalshoeken. Zo spraken sprekers van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over het incident Voorschoten en Carel Hulshof over de gevolgen van nachtwerk vanuit medisch perspectief. Daarnaast deelden experts vanuit Strukton hun visie op nachtwerk vanuit het perspectief van psychosociale arbeidsbelasting en duurzame inzetbaarheid. Het congres sloot af met een paneldiscussie met Ira Helsloot, Marrigje Pieters, Tjark de Vries en Chris Veldhuizen over een aantal stellingen t.a.v. nachtwerk.
De conclusie van de verschillende lezingen en dialogen was dat nachtwerk ongezond is en zoveel mogelijk vermeden dient te worden. Deze conclusie is reeds bekend, echter kreeg deze tijdens het congres meer onderbouwing. Zo werden er statistieken gedeeld die aangaven wanneer er de meeste incidenten worden gerapporteerd en wanneer onze focus en aandacht op zijn slechts zijn; beiden rond 2 uur ’s nachts. Ook werd duidelijk welke lange termijn gezondheidsrisico’s ’s nachts werken met zich meebracht; diabetes type 2, hart- en vaatziekten en slaapproblemen. Er werden tips gedeeld over hoe deze gevolgen beperkt kunnen worden door slim te roosteren, gezond en licht te eten tijdens de nacht (geen vette hap!) en nachtwerk zoveel waar kan te beperken.
En in dat laatste wringt de schoen, want in hoeverre is het mogelijk ook daadwerkelijk het nachtwerk te beperken? Niet alleen in de spoorbranche, maar in een maatschappij die naar een 24 uurs economie toewerkt, lijkt nachtwerk onvermijdelijk. In de dialogen tijdens het congres was de grote onbeantwoorde vraag ook niet ‘willen we minder nachtwerk?’, maar ‘hoe kunnen we het werk meer naar de dag verplaatsen zonder andere grote risico’s en dilemma’s te introduceren?’. Deze vraag is helaas vooralsnog onbeantwoord gebleven. Aan de andere kant was het goed voelbaar dat er momentum is om als branche toe te werken naar een duurzamere aanpak voor nachtwerk.
Tot die tijd zijn werkgevers en werknemers zelf grotendeels verantwoordelijk om de negatieve gevolgen van nachtwerk zoveel mogelijk te beperken. Dat betekent dus o.a. aandacht voor het niet overschrijden van de arbeidstijden wet en in plaats van een broodje bal toch maar een groentesoepje aanbieden op de bouwplaats! Wat doe jij om de negatieve gevolgen van nachtwerk zoveel mogelijk te beperken?
